Gặp những người... “nói nhiều nhất VN” , DIỄN ĐÀN KẾT NỐI CÁC MC VIỆT NAM

Bức tranh biếm họa thú vị về bản thân mà Thanh Bạch rất thích.

Nhân dịp đầu xuân, 3 người mang cái "nghiệp" MC thuộc hàng "nói nhiều nhất Việt Nam" có cuộc chuyện phiếm với phóng viên về công việc thú vị của họ và cả bí quyết giữ gìn cái cổ họng - "công cụ kiếm cơm" của họ...

MC Thanh Bạch: Một năm nói khoảng 5.475.000 từ

Năm vừa qua, tôi dẫn khoảng trên 100 chương trình. Đó phần lớn là những chương trình truyền hình, có thời lượng dao động trong khoảng 45- 60 phút và các chương trình ở sân khấu hoặc trực tiếp trên truyền hình, thời lượng dao động từ 90-150 phút. Cá biệt, có chương trình trên 2 tiếng. Trung bình, tôi phát âm khoảng 150-200 từ/phút, còn khi đọc chậm hơn là 120-140 từ/phút. Vậy là trung bình mỗi ngày nói 15.000 từ, nhân với 365 ngày, tức là sẽ nói khoảng 5.475.000 từ/năm.

Tuy nhiên, đặc thù công việc của một MC thì việc gặp sự cố bất ngờ với giọng nói là điều dễ hiểu. Nên, tôi luôn có bí quyết giữ giọng của mình đấy. Đó là nếu bất ngờ bị khan tiếng, có thể dùng lá cây Nhân Sâm hay còn gọi là Dành Sấm Diệp, hay bán ở những tiệm thuốc bắc, pha uống như pha trà vào buổi tối trước khi ngủ và sáng thức dậy. Bí quyết này do Nghệ sĩ Châu Thanh, chuyên hát vọng cổ dài hơi chia sẻ cho tôi. Tuy nhiên, nó hơi khó uống vì rất đắng!…Cách khác ít đắng hơn, là dùng lá Cánh Kiến mua ở nhà thuốc Đông Y nấu với 1 trái chuối sứ chín muồi. Chuối ngọt sẽ dễ uống hơn. Những cách trên, áp dụng rất hiệu quả. Nhưng cũng còn cơ địa mỗi người. Ngoài ra, cách thở, ăn uống , ngủ nghỉ… cũng rất quan trọng để giữ giọng.

Nhưng giọng nói chưa phải là là điều cốt yếu. Đối với người MC, bản lĩnh sân khấu là mới chính là điều quan trọng số 1. Nó có thể được ví như: “Một thanh gươm thép, được bọc trong bao nhung” vậy. Người MC luôn phải uyển chuyển theo tình huống, bằng tất cả những kỹ năng phong phú để làm chiếc cầu nối tối ưu cho các tiết mục, giúp chương trình hấp dẫn với khán giả. Đồng thời, lại vẫn giữ vững cương lĩnh nghệ thuật của mình: Chân - Thiện - Mỹ.

Cho nên, khi trao đổi kinh nghiệm với các bạn trẻ, tôi hay nói: “Nếu ta thường xuyên có ý nghĩ, lời nói tốt đẹp thì khẩu hình khi phát âm “lời hay ý đẹp” ấy, nét mặt chúng ta cũng sẽ ưa nhìn hơn. Chẳng hạn như nói từ “Yêu thương”, khẩu hình sẽ khác với khi phát âm từ “Thù ghét” chẳng hạn. Lời nói từ tâm hồn tỏa sáng, chân thành, nét mặt sẽ rạng rỡ, tươi sáng sẽ có sự thu hút, lan tỏa nhiều hơn.

Ngày Tết cổ truyền năm nay cũng như mọi năm, tôi luôn dành trọn vẹn tình yêu cũng như thời gian cho những người thân yêu, ba mẹ và con cháu trong nhà. Cả năm vất vả rồi, đó là lúc phải nghỉ ngơi.

Tôi rất đam mê công việc hiện tại của mình bởi khi tường thuật một trận đấu đồng hành với việc bản thân được quyền bày tỏ chính kiến về trận đấu đó. Công việc “được nói” trước công chúng, với tôi, giống như một sự giải toả, xả tress. Cuối tuần nếu không làm bóng đá, tôi thấy hụt hẫng vô cùng. Với tôi, mỗi trận đấu là cơ hội tích luỹ thêm đam mê, chứ không thuần tuý là công việc. Thông thường, một tuần tôi tường thuật 2 trận, tháng 8 trận.

Có thể, nhiều người vẫn nghĩ, một BLV bóng đá về nhà sẽ nói nhiều, bởi ảnh hưởng của nghề nghiệp. Nhưng không phải là như vậy, tôi là một người rất ít nói trong gia đình. Có điều gì bức xúc, nói một lần rồi thôi, không để làm ảnh hưởng tới công việc. Trong mỗi trận đấu cũng vậy, không phải trận nào cũng cần nói nhiều, mà tôi luôn cố gắng để không nói thừa, nói lặp.

Tốc độ phát ngôn của BLV bóng đá rất quan trọng. Phải hiểu được “cữ giọng” của mình ra sao, để có tốc độ và nhả âm hợp lý. Một người giọng cao, mỏng phù hợp với việc nói rất nhanh. Với tông giọng trầm như tôi thì cần phải nói chậm hơn, có chiều sâu. Còn mức độ hoạt ngôn thì tuỳ mỗi trận đấu.

Đành rằng, ngẫu hứng là việc vô cùng cần thiết đối với một BLV bóng đá, nhưng việc ngẫu hứng đó phải là kết quả của sự tích lũy nghiêm túc cùng vốn sống của mình. Thăng hoa là sự hội tụ tất cả những hiểu biết, kỹ năng của một người BLV, chứ không thế nói nhiều, nói tùm lum văng chi tử!

Có những trận tôi nói rất ít khi một số đội bóng lớn gặp nhau mà ai cũng biết, hay đổi tuyển bóng đá VN đang bị đối phương dẫn bàn, những lúc như thế này, cần để cho khán giả hoà nhập sự căng thẳng. Còn những trận nói nhiều là những giải lạ, như giải châu Phi chẳng hạn, khi khán giả chưa nắm rõ thông tin về giải, hoặc có thể xem rồi nhưng vì lâu quá, họ quên.

Kinh nghiệm xương máu để giữ giọng của tôi là không bao giờ uống nước đá. Bình thường nếu bạn bè uống bia hơi, mình gọi bia Hà Nội nóng để tăng cường chất mát. Với kiểu uống này, nếu cùng “trăm phần trăm”, lượng bia vào người tôi nhiều hơn hẳn những người khác - may mắn tôi là người tửu lượng tương đối tốt. Vật bất li thân với tôi là muối tinh để súc miệng vào buổi sáng hoặc buổi đêm, và chè đặc. Mặc dù biết là chè đặc ở một số thời điểm không có lợi cho giọng nói, nhưng vì nghiện chè quá, mỗi ngày tôi phải uống tới 4 ấm.

Quanh năm bận rộn, dịp Tết tôi thường không đi nhiều, mà ở nhà xem ti vi cùng gia đình. Các chương trình phát sóng trong dịp Tết luôn mang lại cho tôi những kinh nghiệm bổ ích về mặt nghề nghiệp. Bởi cho dù, có thể “cập rập” đi nữa, nhưng đó là những chương trình có sự hội tụ của những khuôn mặt làm truyền hình sáng giá nhất.

Nếu tính trung bình một năm “chạy” thì gần như ngày nào cũng có show, lớn hay nhỏ mà thôi! Thời lượng trung bình một show từ 2-4 tiếng, nhưng cũng chiếm khoảng một buổi trong ngày và mất thêm vài buổi chuẩn bị nữa.

Tôi được dạy là tốc độ trung bình của người nói là 3 từ một giây, với MC thì là khả năng tùy biến, phải biết nhanh chậm tùy theo yêu cầu thể hiện, nếu đọc tới 5 từ hoặc hơn trong 1 giây mà không nhịu, không vấp, vẫn “tròn vành rõ chữ” là giỏi và có thể “kiếm tiền” được rồi.

Tôi nói nhiều trên sân khấu rồi, nên ra đời thường thích lắng nghe người khác nói hơn.

Nhưng cũng vì “nói nhiều” mà tôi thường phải ghé thăm bác sỹ chuyên khoa. Thông thường thì mọi người khuyên dùng mật ong, chanh muối, nước giá đỗ, quả kha tử, quả la hán hoặc một số loại thuốc tây để ngậm. Nhưng kinh nghiệm của tôi, một khi dây thanh đã dãn ra… hết mức, không chùng lại được (mất đàn hồi), tức là không nói được, khan tiếng, thì chỉ có nước… nghỉ ngơi thôi. Nghỉ đến khi nào dây thanh nó thông báo là đã nghỉ đủ “phép” lại đi làm tiếp, thay vì xin… nghỉ hưu luôn!

Tôi là người thích diễn đạt ý nghĩ ra thành lời và chia sẻ với mọi người, nên ở nhà tôi không phải người ít nói, hoặc có xu hướng tự kỷ thì càng không! Nhưng tôi nói nhiều trên sân khấu rồi, nên ra đời thường thích lắng nghe người khác nói hơn. Tuy nhiên, cái gì mà đã vào mạch rồi thì… tuôn như suối, đến thuyết phục thì thôi. “Bệnh” nghề mà!

Tết này như thường lệ tôi có một chuyến du xuân sau những ngày đầu tiên của năm mới. Tôi giảng dạy và nghiên cứu du lịch, bản thân lại thích khám phá những vùng đất mới, nên Tết có cơ hội rảnh rang là phải đi. Trước Tết, thông thường các MC phải làm đến sát ngày 30, các show Tết của truyền hình mà không trực tiếp thì thường ghi hình sớm hơn, trước đó khoảng 2-3 tuần, nên khán giả vẫn thấy Lê Anh lên hình những ngày Tết, nhưng là đã làm lâu lâu trước đó rồi.
Tôi không “hào hứng lắm” khi nhìn cô gái nào mà phải ngước lên, vậy nên, thường rất thích dẫn chương trình với các MC nữ có duyên nhưng có dáng người nhỏ nhắn.